startAktualnościRestrukturyzacja w dobie COVID-19 - procedura wszczęcia uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu
Aktualności
06
05
2021
Restrukturyzacja w dobie COVID-19 - procedura wszczęcia uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu
Obowiązujący stan epidemiczny związany z rozprzestrzenianiem się wirusa COVID-19 niewątpliwie wpłynął na wiele sfer życia. Wielu przedsiębiorców utraciło płynność finansową, niekiedy posiadając znaczne zadłużenie w stosunku do kontrahentów. Postulat izolacji sprawia, że wiele podmiotów kupuje mniej, bądź odkłada inwestycje na później. Spadek obrotów i spowalniająca koniunktura gospodarcza niekiedy powoduje, że samo odroczenie płatności nie wystarczy, bowiem sytuacja przedsiębiorstwa nie pozwala na spełnienie wszystkich zobowiązań. Czasami nie ma widoków na to, by w budżecie znalazły się wystarczające środki. Jest to moment, w którym przedsiębiorcy zastanawiają się nad restrukturyzacją przedsiębiorstwa.

Prócz postępowań wynikających z ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, ustawodawca przewidział jeszcze jedno rozwiązanie, które wprowadzono w okresie obowiązywania stanu epidemicznego. Ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 wprowadzono tzw. uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu, a jego regulację przewiduje rozdział 6-ty ww. Ustawy.

Ratio legis ww. rozwiązania było odformalizowanie postępowania i ograniczenie decyzyjności Sądu na wstępnym etapie postępowania, wykorzystując w dużym zakresie współpracę między przedsiębiorcą a doradcą restrukturyzacyjnym. Wszystko to podyktowane jest polityką państwa w zakresie przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19, a ma na celu przyspieszenie postępowania i ułatwienie dostępu do restrukturyzacji.

Uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu toczy się w reżimie postępowania o zatwierdzenie układu wynikającego z ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2020 r. poz. 814) z uwzględnieniem zmian wynikających z ustawy wprowadzającej postępowanie uproszczone o zatwierdzenie układu.

Z punktu widzenia przedsiębiorcy postępowanie wszczynane jest z dniem zawarcia umowy z doradcą restrukturyzacyjnym, który sporządza spis wierzytelności i propozycje układowe, mające na celu ustalenie w jaki sposób i w jakiej wysokości przedsiębiorca jest w stanie spłacić swoje zobowiązania.
Jednocześnie wraz z zawarciem umowy należy dokonać wpisu obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o otwarciu postępowania, który jest tzw. formalną datą jego wszczęcia. Obwieszczenie dokonuje się niezależnie od sporządzenia spisu wierzytelności i propozycji ugodowych, jednak z literalnego brzmienia art. 15 pkt. 5 Ustawy należy wywnioskować, iż raczej standardową sytuacją winien być wpis dokonany już po ustaleniu sytuacji finansowej przedsiębiorcy. Prawo jednak nie zabrania dokonania obwieszczenia i późniejszego przystąpienia do sporządzenia spisu wierzytelności.
W praktyce, gdy lista zobowiązań nieuregulowanych jest stosunkowo krótka, a przedsiębiorca posiada już propozycje spłaty zobowiązań, obwieszczenia dokonuje się już wraz z informacją o propozycjach układowych.

Co istotne, o obwieszczeniu nadzorca układu (wybrany doradca restrukturyzacyjny), zawiadamia właściwy dla siedziby przedsiębiorcy Sąd Gospodarczy ds. restrukturyzacyjnych w terminie 3 dni od dnia dokonania obwieszczenia.

Zgodnie z brzmieniem art. 16 ust. 1 Ustawy, dniem otwarcia uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu jest dzień dokonania obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Istotnym z punktu widzenia tego postępowania jest także dzień, który wybrano na tzw. „dzień układowy” – tj. dzień, na który spisywane są wszystkie zobowiązania dłużnika i te zobowiązania stanowią podstawę propozycji układowych (art. 16 ust. 2 Ustawy). Dzień układowy może przypadać najwcześniej na siedem dni przed i najpóźniej siedem dni po dniu złożenia wniosku o dokonanie obwieszczenia. Oznacza to, że wszystkie zobowiązania powstałe na dzień układowy objęte są postępowaniem układowym i nie mogą być zaspokojone do dnia prawomocnego zakończenia postępowania układowego.
Wierzytelności powstałe po dniu układu powinny być zaspokajane przez przedsiębiorcę na bieżąco, bowiem nie są objęte postępowaniem układowym.

Z punktu widzenia wierzyciela przedsiębiorcy istotnym są wyłączenia wynikające z art. 17 ust. 3 Ustawy, zgodnie z którymi:

  • od dnia dokonania obwieszczenia, postępowanie egzekucyjne dotyczące wierzytelności objętej z mocy prawa układem ulega zawieszeniu z mocy prawa;
  • niedopuszczalnym jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego wierzytelności objętej układem, a także wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu takiego roszczenia;
  • nie jest dopuszczalne przez przedsiębiorcę spełnienie świadczenia objętego układem poza uproszczonym postępowaniem o zatwierdzenie układu

Reasumując, ww. postępowanie należy do maksymalnie uproszczonego postępowania pod kątem jego wszczęcia. Postępowanie dąży do maksymalnego ograniczenia działalności Sądu na wstępnym etapie postępowania, przekazując te uprawnienia na rzecz doradcy restrukturyzacyjnego. Co więcej, według aktualnych danych, ww. postępowanie cieszy się dużym zainteresowaniem wśród przedsiębiorców, co może być postulatem na przedłużenie jego obowiązywania jeszcze po zakończeniu stanu epidemicznego na terytorium kraju.