startAktualnościDoręczenia komornicze w pytaniach i odpowiedziach
Aktualności
31
03
2023
Doręczenia komornicze w pytaniach i odpowiedziach
Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego w 2019 roku wprowadziła szereg kluczowych zmian dotyczących postępowania cywilnego, w którym uzyskanie tytułu wykonawczego - z perspektywy wierzyciela - stało się jeszcze bardziej utrudnione. Wcześniej szeroko pojęta fikcja doręczenia, ułatwiała w olbrzymim stopniu - pomimo faktycznego nie doręczenia pisma procesowego stronie - możliwość uzyskiwania przez uprawnionego możliwości złożenia wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego bez udziału strony pozwanej. Licznie implementowane regulacje do kodeksu postępowania cywilnego, wprowadziły nieznane dotąd zobowiązania, stanowiące po dziś dzień, nie lada trudność w praktycznym zastosowaniu przepisów.

W poniższym artykule spróbuję przybliżyć czytelnikom instytucję doręczenia komorniczego, wraz z którą ograniczono możliwość wykorzystywania bierności strony pozwanej i w pewnym stopniu wymuszającej na niej aktywność procesową.

Z uwagi na nowoczesne podejście do tematu rozważań, przedmiotowy artykuł będzie miał współczesną formę znaną z publikacji internetowych, szerokorozumianą jako Q&A.

Czym jest doręczenie komornicze?
Okoliczność, w której pozwany pomimo podwójnej awizacji przesyłki z Sądu, nie odbierze pozwu lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw. Sąd w takim przypadku zawiadamia powoda o nieskutecznym jej doręczeniu wraz z zobowiązaniem do doręczenia pisma za pośrednictwem komornika. Strona powodowa ma dwa miesiące od dnia doręczenia jej zobowiązania (zawierającego skądinąd kopertę wykorzystaną przez Sąd) na przesłanie do sądu potwierdzenia doręczenia pozwu za pośrednictwem komornika, wskazania aktualnego adresu pozwanego lub dowodu że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie.

Kiedy wprowadzono regulacje?
Jak wcześniej wskazano, regulacje dotyczącą doręczenia komorniczego przyjęto 7 listopada 2019 roku, wraz z wprowadzeniem przepisu z kodeksu postępowania cywilnego ograniczono zastosowanie fikcji doręczeń przesyłek sądowych w postępowaniu cywilnym.

U którego komornika mogę złożyć wniosek o dokonanie doręczenia?
Wniosek o doręczenie korespondencji za pośrednictwem komornika składa się do komornika, w którego rewirze znajduje się miejsce jej doręczenia – (adres pozwanego wskazany w pozwie). Na marginesie warto wspomnieć, że użytecznym narzędziem w lokalizacji właściwego organu egzekucyjnego jest prowadzony przez Wolters Kluwer portal wi.lex.pl/govsearch/, który w znaczący sposób ułatwia jego lokalizację. Wpisując w jego wyszukiwarce jedynie miejscowość i ulicę, system wyświela poszukującemu pełną listę komorników, którzy mogą podjąć się zleconego przez powoda zadania. 

Ile kosztują czynności związane z dostarczeniem komorniczym?
Zgodnie z ustawą o kosztach komorniczych (Dz.U.z 2021 r., poz. 210)  wyglądają one następująco:
  1. opłata stała w wysokości 60,00 zł od zlecenia sądu albo wniosku powoda o bezpośrednie i osobiste doręczenie pism w sposób przewidziany w art. 3 ust. 4 pkt 1 ustawy (art. 41 ust. 1 ukk). Opłatę pobiera się za doręczenie na jeden adres oznaczonego pisma w sprawie, niezależnie od liczby adresatów tego pisma tam zamieszkałych i liczby podjętych prób doręczenia.
  2. opłata stała w wysokości 40,00 zł od podjęcia czynności zmierzających do ustalenia aktualnego adresu zamieszkania adresata, o których mowa w art. 3 ust. 4 pkt 1a (art. 41 ust. 2 ukk)- czynności te są wymagane w przypadku nie doręczenia fizycznego korespondencji przez komornika, z uwagi na niezamieszkiwanie pozwanego pod adresem, którym dysponuje powód bądź niezastania pozwanego przez komornika i braku możliwości stwierdzenia czy pozwany zamieszkuje pod wskazanym adresem bądź nie. Komornik po otrzymaniu wniosku i opłaty, wystosuje zapytania o aktualny adres uczestnika do np. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Naczelnika Urzędu Skarbowego lub Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców.
  3. do ewentulanych dodatkowych kosztów, należy doliczyć dojazd przez komornika do miejsca dokonania czynności, gdy odległość między siedzibą kancelarii a tym miejscem przekracza 10 km. Przy ustalaniu odległości bierze się pod uwagę najkrótszą drogę dojazdu samochodem.
  4. koszty korespondencji.
Zwyczajowo koszty wynoszą ~ 120,00 zł.

Możliwy przebieg postępowania przeprowadzonego przez komornika sądowego w sprawie o sygn. Kmn.
  1. otrzymanie potwierdzenia doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika- przebieg postępowania jest najkorzystniejszy dla powoda- od faktycznego doręczenia przesyłki sądowej pozwanemu, liczone są terminy związane chociażby ze złożeniem sprzeciwu od nakazu zapłaty.
  2. otrzymanie pisma podlegającego doręczeniu wraz z dowodem że strona pozwana przebywa pod adresem wskazanym w pozwie- przebieg postępowania mniej korzystny dla powoda- komornik w swoim postanowieniu informuje uczestnika (powoda) postępowania, o potwierdzeniu, że pozwany zamieszkuje pod adresem. W swoim postanowieniu wskazuje kiedy odbyły się czynności i informuje o upływającym terminie pozwanego do złożenia pisma procesowego. Fizycznie jednak komornik nie doręczył pozwanemu przesyłki sądowej. Warto zauważyć, że Sąd po otrzymaniu ustaleń sporządzonych przez komornika, nie jest zobowiązany do zastosowania fikcji doręczenia i nie musi podzielać stanowiska komornika o skutecznym doręczeniu pisma procesowego.
  3. otrzymanie pisma podlegającego doręczeniu z podaniem aktualnego adresu pozwanego- najmniej korzystne rozwiązanie dla powoda- komornik sądowy nie doręczył i nie ustalił (w pierwszym etapie), czy pozwany przebywa pod adresem, którym dysponował powód. Wraz z postanowieniem i protokołem z czynności przedkłada uczestnikowi wydruki od organów administracyjnych z odnotowanymi przez nich (nie zawsze aktualnymi) adresami pozwanego jakimi się ówcześnie posługiwał. Powód po otrzymaniu kompletu dokumentacji sporządzonej przez komornika, w swoim piśmie procesowym wskazuje jedynie, że doręczenie komornicze okazało się nieskuteczne i wraz z przesyłką i ustaleniami wnosi o doręczenie korespondencji na nowo ustalony adres (adresy). Sąd podejmuje próbę doręczenia na adresy jednakże, gdy okażą się one wciąż nieskuteczne, proces doręczenia znów może rozpocząć się na nowo. 

Kto ponosi koszty doręczenia za pośrednictwem komornika?
Po zakończeniu czynności zmierzających do dokonania doręczenia komorniczego lub/i ustalenia aktualnego adresu pozwanego, strona powodowa może zwrócić się do komornika o wydanie prawomocnego postanowienia stwierdzającego wysokość poniesionych kosztów postępowania. Kolejno należy przedłożyć takie prawomocne postanowienie sądowi wraz z wnioskiem o zasądzenie zwrotu kosztów od strony pozwanej. Po uprawomocnieniu się postanowienia sądowego, wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym domaga się ich zwrotu.

Powyższy artykuł jest jedynie wstępem do ogromnej zmiany jaka nas dotknęła. Doręczenie komornicze pomimo swojej prostoty, może sprawiać problemy nawet doświadczonym prawnikom. Tak duża aktualizacja wymusiła zmiany przede wszystkim w funkcjonowaniu dużych Kancelarii takich jak nasza i wymusiła od nas większą skrupulatność w trakcie procesu i obowiązek dotrzymywania terminów związanych głównie z terminowością wykonywania zobowiązań i obowiązkiem podejmowania pismem procesowym zawieszonych postępowań sądowych. Jednakże pomimo procesowych utrudnień, Kancelaria aktualizując swoje procesy, doskonale dostosowała się do nowych realiów i z pełnym powodzeniem zajmuje się ich realizacją.